Op het eerste gezicht lijken Denemarken en Nederland best op elkaar. Mensen fietsen, het is plat, mensen eten aardappels, haring en drop. Toch zijn er ook veel verschillen. Eén van die verschillen: de speciale regels die Denemarken heeft weten los te peuteren bij de Europese Unie. Denemarken hoeft zich niet te houden aan de Europese regels voor bijvoorbeeld de euro, politie en … migratie. Opt-outs hebben ze. Een mooi voorbeeld voor Nederland - vindt de coalitie PVV-VVD-NSC-BBB. Maar hoe is de speciale positie van Denemarken ontstaan?

Hoogleraar migratie Thomas Gammeltoft-Hansen, verbonden aan de Universiteit van Kopenhagen, weet er alles van. Als directeur van het Centre of Excellence on Global Mobility Law, geeft hij les en adviseert hij politici en diplomaten over dit soort zaken. En, zo legt hij uit, de Deense opt-outs waren eigenlijk alleen bedoeld om Denemarken in de Europese Unie te houden.

In 1992 stemden de Denen namelijk in een referendum tegen goedkeuring van het verdrag van Maastricht. Paniek brak uit in Brussel, en uiteindelijk stemde Denemarken een jaar later vóór een lidmaatschap met opt-outs. Het uiteindelijke resultaat wat betreft migratie: zo ongeveer het strengste asielbeleid van Europa.

Eva Singer, directeur van de afdeling asiel bij de Danish Refugee Council ziet dagelijks welk effect het beleid van afschrikking heeft op vluchtelingen en migranten. Vooral het tijdelijke karakter van de verblijfsvergunningen zorgt voor veel stress, ziet ze. Verder zijn er strenge regels voor gezinshereniging en de asielzoekerscentra liggen in afgelegen gebieden.

In deze aflevering wordt de Deense uitzondering onder de loep genomen. Hoe ziet die opt-out precies in elkaar, wat zijn de effecten, en gaat Brussel ooit hetzelfde doen voor Nederland?

Over de maker

Michal van der Toorn werkt als buitenlandredacteur en Europa-verslaggever voor BNR Nieuwsradio. Ze is wekelijks te horen in de rubriek Blik op de Wereld in BNR Zakendoen en werkt mee aan de geopolitieke programma’s.

See omnystudio.com/listener for privacy information.