Episodios

  • #14 Macht und Mord in Rom: Catilinas Verschwörung
    Oct 1 2024

    In dieser Folge blicken wir auf Intrigen, Verrat und Hinterhalte in der Republik des ersten vorchristlichen Jahrhunderts: Die Lage in und um Rom ist von Krisen geprägt. Die Situation spitzt sich zu: es kommt zu immer mehr Spannungen und Feindschaften. Catilina sieht seine Chance und versucht möglichst viele Verbündete für einen politischen Umsturz für sich zu gewinnen. Sein größter Dorn im Auge: Cicero.

    Wie Cicero, der im Jahr 63 v. Chr. Konsul war, die Verschwörung aufdeckt und welche Folgen diese für alle Beteiligten hatte, klären wir in unserer 14. Folge.

    Textstellen:

    Cic. Catil. 1,1

    Quo usque tandem abutere, Catilina, patientia nostra? quam diu etiam furor iste tuus nos eludet? quem ad finem sese effrenata iactabit audacia? Nihilne te nocturnum praesidium Palati, nihil urbis vigiliae, nihil timor populi, nihil concursus bonorum omnium, nihil hic munitissimus habendi senatus locus, nihil horum ora voltusque moverunt? Patere tua consilia non sentis, constrictam iam horum omnium scientia teneri coniurationem tuam non vides? Quid proxima, quid superiore nocte egeris, ubi fueris, quos convocaveris, quid consili ceperis, quem nostrum ignorare arbitraris? O tempora, o mores! Senatus haec intellegit, consul videt; hic tamen vivit. Vivit? immo vero etiam in senatum venit, fit publici consili particeps, notat et designat oculis ad caedem unum quemque nostrum.

    Cic. Catil. 3,4

    Atque ego, ut vidi, quos maximo furore et scelere esse inflammatos sciebam, eos nobiscum esse et Romae remansisse, in eo omnis dies noctesque consumpsi, ut, quid agerent, quid molirentur, sentirem ac viderem, ut, quoniam auribus vestris propter incredibilem magnitudinem sceleris minorem fidem faceret oratio mea, rem ita comprehenderem, ut tum demum animis saluti vestrae provideretis, cum oculis maleficium ipsum videretis.

    Más Menos
    37 m
  • #13: Horaz und die Römeroden: Abbild eines römischen Wertekanons?
    Sep 1 2024

    In der neuen Folge widmen wir uns einem der größten römischen Lyriker – Horaz. Aufgewachsen als Sohn eines Freigelassenen, kämpfte er im Bürgerkrieg nach Caesars Tod auf der Seite der Republikaner und wurde anschließend durch das zweite Triumvirat enteignet. Die Zukunft sah für Quintus Horatius Flaccus im Jahr 41 v. Chr. eigentlich nicht besonders gut aus. Zurück in Rom erkaufte er sich einen Posten als scriba quaestorius und widmete sich nebenbei der Dichtung. Durch seine Freundschaft mit Vergil begann sich Horaz' Situation ab 40 v. Chr. langsam zu verbessern, und er stieg in den höchsten Kreis der Literaten unter Augustus auf – den Maecenas-Kreis. Bis 23 v. Chr. veröffentlichte er die ersten drei Oden-Bücher. Den Beginn des dritten Buches bilden sechs Oden, die in ihrer Rezeption im Laufe der Zeit immer wieder Beachtung fanden, weil sie das Selbstbild und die Sehnsüchte der römischen Aristokratie im frühen Prinzipat widerzuspiegeln scheinen. Worum es genau in diesen sechs, als Römeroden bekannten Gedichten geht und was die Parther mit all dem zu tun haben, erfahrt ihr in unserer neuen Folge...

    Die verwendeten Textstellen:
    Hor. carm. 3,1,1-16:

    Odi profanum volgus et arceo.

    favete linguis: carmina non prius

    audita Musarum sacerdos

    virginibus puerisque canto.

    regum timendorum in proprios greges,

    reges in ipsos imperium est Iovis,

    clari Giganteo triumpho,

    cuncta supercilio moventis.

    est ut viro vir latius ordinet

    arbusta sulcis, hic generosior

    descendat in campum petitor,

    moribus hic meliorque fama

    contendat, illi turba clientium

    sit maior: aequa lege Necessitas

    sortitur insignis et imos

    omne capax movet urna nomen.


    Hor. carm. 3,2,1-16

    Angustam amice pauperiem pati

    robustus acri militia puer

    condiscat et Parthos ferocis

    vexet eques metuendus hasta

    vitamque sub divo et trepidis agat

    in rebus. illum ex moenibus hosticis

    matrona bellantis tyranni

    prospiciens et adulta virgo

    suspiret, eheu, ne rudis agminum

    sponsus lacessat regius asperum

    tactu leonem, quem cruenta

    per medias rapit ira caedes.

    dulce et decorum est pro patria mori:

    mors et fugacem persequitur virum

    nec parcit inbellis iuventae

    poplitibus timidoque tergo.

    Hor. carm. 3,6,1-8; 17-20

    Delicta maiorum inmeritus lues,

    Romane, donec templa refeceris

    aedisque labentis deorum et

    foeda nigro simulacra fumo.

    dis te minorem quod geris, imperas.

    hinc omne principium, huc refer exitum:

    di multa neglecti dederunt

    Hesperiae mala luctuosae.

    […]

    fecunda culpae saecula nuptias

    primum inquinavere et genus et domos:

    hoc fonte derivata clades

    in patriam populumque fluxit.


    Más Menos
    35 m
  • #12 Worüber Römer lachten: Die antike römische Komödie
    Aug 1 2024

    Wir werfen heute einen Blick auf die Geschichte des antiken Dramas und dann genauer auf die der römischen Komödie. Was fand man damals lustig? Welche Unterschiede gab es zwischen griechischer und römischer Komödie? Was waren typische Motive und Figuren?

    Dann soll es um Plautus' miles gloriosus gehen, seine erste und längste Komödie und zeitgleich das älteste vollständig erhaltene Stück lateinischer Literatur.

    Einen kleinen Überblick bekommt ihr auch in unserem Instagram-Beitrag zu dieser Folge auf @nochnichtamende!

    Textstellen:

    Plaut. Mil. 2,2

    Plaut. Mil. 3,1 (ab V. 765)

    Más Menos
    41 m
  • #11 die Geschichte der Stadt Rom. Eine Erzählung voller Beispiele?
    Jul 1 2024

    In der neuen Folge widmen wir uns einem der umfangreichsten lateinischen Werke: ab urbe condita von Titus Livius. Über die Zeit hinweg bis heute ein elementares Werk der lateinischen Literatur, das bereits in der Antike viele Autoren wie Tacitus inspiriert hatte. Doch was Livius mit beispielhaften Figuren, den römischen exempla, zu tun hat und wie er diese immer wieder in seine Erzählung einbindet, erfaährt ihr in der neuesten Folge...

    Die Lucretia-Passage endet bei Minute 26:30.

    Wer noch mehr zu Scaevola und seinem Einsatz für Rom lesen möchte, kann dies entweder über folgenden Link tun: https://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Scaevola oder in Livius in Buch zwei in den Kapitel 12 und 13 (2,12,1–2,13,5).

    Die verwendeten Textstellen sind:
    Liv. 1, praefatio

    Hoc illud est praecipue in cognitione rerum salubre ac frugiferum, omnis te exempli documenta in inlustri posita monumento intueri: inde tibi tuaeque rei publicae quod imitere capias, inde foedum inceptu, foedum exitu, quod vites.


    Liv. 1,58

    Lucretiam sedentem maestam in cubiculo inveniunt. Adventu suorum lacrimae obortae quaerenti que viro 'Satin salve?' 'Minime' inquit; 'quid enim salvi est mulieri amissa pudicitia? Vestigia viri alieni, Conlatine, in lecto sunt tuo; ceterum corpus est tantum violatum, animus insons; mors testis erit. Sed date dexteras fidem que haud inpune adultero fore Sex. est Tarquinius, qui hostis pro hospite priore nocte vi armatus mihi sibi que, si vos viri estis, pestiferum hinc abstulit gaudium'. Dant ordine omnes fidem; consolantur aegram animi avertendo noxam ab coacta in auctorem delicti: Mentem peccare, non corpus, et unde consilium afuerit, culpam abesse.

    Liv. 21,39

    Nam Hannibalis et apud Romanos iam ante Sagunti excidium celeberrimum nomen erat, et Scipionem Hannibal eo ipso, quod adversus se dux potissimum lectus esset, praestantem virum credebat; et auxerant inter se opinionem, Scipio, quod relictus in Gallia obvius fuerat in Italiam transgresso Hannibali, et conatu tam audaci traiciendarum Alpium et effectu. Occupavit tamen Scipio Padum traicere, et ad Ticinum amnem motis castris, priusquam educeret in aciem, adhortandorum militum causa talem orationem est exorsus.

    Más Menos
    33 m
  • #10 Über Vesuv, Villen und vieles mehr: Varietas in Plinius´ Briefen
    Jun 1 2024

    Briefe, Briefe und noch mehr Briefe – Plinius der Jüngere verfasst in der Zeitspanne von 104 bis 117 n. Chr. insgesamt 369 Briefe. Doch worüber hat er da eigentlich so geschrieben?

    Wir reden in dieser Folge über Werk und Vita des Autors, speziell über das Prinzip der amicitia zur Zeit des Prinzipats, über den Vesuvausbruch und über seinen Onkel. Zum Schluss gibt es dann noch einen Erziehungstipp.

    Textstellen:

    PlinIun. Epist. 1,1

    C. PLINIVS SEPTICIO SVO S.

    Frequenter hortatus es, ut epistulas, si quas paulo curatius scripsissem, colligerem publicaremque. collegi non servato temporis ordine (neque enim historiam componebam), sed ut quaeque in manus venerat. superest, ut nec te consilii nec me paeniteat obsequii. ita enim fiet, ut eas, quae adhuc neglectae iacent, requiram et, si quas addidero, non supprimam. Vale.

    PlinIun. Epist. 6,20

    Iam hora diei prima, et adhuc dubius et quasi languidus dies; iam quassatis circumiacentibus tectis, quamquam in aperto loco, angusto tamen, magnus et certus ruinae metus. Tum demum excedere oppido visum; sequitur vulgus attonitum, quodque in pavore simile prudentiae, alienum consilium suo praefert ingentique agmine abeuntis premit et impellit. Egressi tecta consistimus. multa ibi miranda, multas formidines patimur. nam vehicula, quae produci iusseramus, quamquam in pianissimo campo, in contrarias partes agebantur ac ne lapidibus quidem fulta in eodem vestigio quiescebant. praeterea mare in se resorberi et tremore terrae quasi repelli videbamus. Certe processerat litus multaque animalia maris siccis harenis detinebat. ab altero latere nubes atra et horrenda ignei spiritus tortis vibratisque discursibus rupta in longas flammarum figuras dehiscebat; fulguribus illae et similes et maiores erant. […] Iam cinis, adhuc tamen rarus. respicio: densa caligo tergis imminebat, quae nos torrentis modo infusa terrae sequebatur. "deflectamus" inquam, "dum videmus, ne in via strati comitantium turba in tenebris obteramur." vix consideramus, et nox, non qualisinlunis aut nubila, sed qualis in locis clausis lumine exstincto.

    PlinIun. Epist. 9,12

    C. PLINIVS IVNIORI SVO S. Castigabat quidam filium suum, quod paulo sumptuosius equos et canes emeret. huic ego iuvenc di gresso: "heus tu, numquamne fecisti, quod a patre corripi posset? fecisti dico? non interdum facis, quod filius tuus, si repente pater ille, tu filius, pari gravitate reprehendat? non omnes homines aliquo errore ducuntur? non hic in illo sibi, in hoc alius indulget?" Haec tibi admonitus immodicae severitatis exemplo pro amore mutuo scripsi, ne quando tu quoque filium tuum acerbius duriusque tractares. cogita et ilium puerum esse et te fuisse atque ita hoc, quod es pater, utere, ut memineris et hominem esse te et hominis patrem. Vale.

    Aufgrund ihrer Länge passen leider nicht alle Stellen in die Folgenbeschreibung. PlinIun. Epist. 3,11 und 6,16 sind hier ausgespart.

    Literatur:

    Winsbury, Rex: Pliny the Younger: A Life in Roman Letters, London 2014.

    Ludolph, Matthias: Epistolographie und Selbstdarstellungen. Untersuchungen zu den ‚Paradebriefen‘ Plinius des Jüngeren, Tübingen 1997.

    Germerodt, Fabian: Amicitia in den Briefen des jüngeren Plinius, Erfurt 2014.

    _________________________________

    Musik Intro und Outro: Don't Feel (So Low) by Mid-Air Machine (Free Music Archive) (CC BY-SA)

    Más Menos
    43 m
  • # 9 Über Biographien und Freundschaft. Cornelius Nepos
    May 15 2024

    In der neuen Folge geht es endlich wieder um einen römischen Autoren. Dieses mal sind wir zurück in der Republik, bzw. in der Zeit zwischen Republik und den Anfängen des Prinzipats. Denn heute geht es um Cornelius Nepos, einen Prosaschriftsteller über den wir nur wenig wissen und von dem leider nur sehr wenig überliefert ist. Die überlieferten Texte sind dabei nur Biographien römsicher und griechischer Feldherren und jeweils eine Biographien zu Cato dem Älteren und Atticus. Was dies aber mit Freundschaft zu tun hat, erfahrt ihr in der neuen Folge.
    Wir wünschen euch ganz viel Spaß!

    Die verwendeten Textstellen sind:
    Cor. Cato-Vita 2,3-4
    at Cato, censor cum eodem Flacco factus, severe praefuit ei potestati. Nam et in complures nobiles animadvertit et multas res novas in edictum addidit, qua re luxuria reprimeretur, quae iam tum incipiebat pullulare.circiter annos octoginta, usque ad extremam aetatem ab adulescentia, rei publicae causa suscipere inimicitias non destitit. a multis tentatus non modo nullum detrimentum existimationis fecit, sed, quoad vixit, virtutum laude crevit.

    Cor. Atticus Vita 5, 1-3
    Habebat avunculum Q. Caecilium, equitem Romanum, familiarem L. Luculli, divitem, difficillima natura: cuius sic asperitatem veritus est, ut, quem nemo ferre posset, huius sine offensione ad summam senectutem retinuerit benevolentiam.Quo facto tulit pietatis fructum. Caecilius enim moriens testamento adoptavit eum heredemque fecit ex dodrante: ex qua hereditate accepit circiter centiens sestertium.Erat nupta soror Attici Q. Tullio Ciceroni, easque nuptias Μ. Cicero conciliarat, cum quo a condiscipulatu vivebat coniunctissime, plus in amicitia valere similitudinem morum quam affinitatem.

    Cor. Atticus Vita 10,1-3
    Conversa subito fortuna est. ut Antonius rediit in Italiam, nemo non magno in periculo Atticum putarat propter intimam familiaritatem Ciceronis et Bruti. itaque ad adventum imperatorum de foro decesserat, timens proscriptionem, latebatque apud P. Volumnium, cui, ut ostendimus, paulo ante opem tulerat - tanta varietas iis temporibus fuit fortunae, ut modo hi, modo illi in summo essent aut fastigio aut periculo - , habebatque secum Q. Gellium Canum, aequalem simillimumque sui. hoc quoque sit Attici bonitatis exemplum, quod cum eo, quem puerum in ludo cognorat, adeo coniuncte vixit, ut ad extremam aetatem amicitia eorum creverit.

    Cor. Atticus Vita 15,1

    Mendacium neque dicebat neque pati poterat. itaque eius comitas non sine severitate erat neque gravitas sine facilitate, ut difficile esset intellectu, utrum eum amici magis vererentur an amarent. quidquid rogabatur, religiose promittebat, quod non liberalis, sed levis arbitrabatur polliceri, quod praestare non posset.


    Literatur:
    Anselm, Sabine: Struktur und Transparenz: eine literaturwissenschaftliche Analyse der Feldherrnviten des Cornelius Nepos, Stuttgart: Steiner 2004.

    Blank-Sangmeister, Ursula: Die Atticus-Vita des Cornelius Nepos, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 2009.

    Sauer, Jochen: Werte und soziale Rollen in der Atticus-Vita des Cornelius Nepos, in: Andreas Haltenhoff (Hg.): Römische Werte und römische Literatur im frühen Prinzipat, Berlin: de Gruyter 2011, S. 113–144.

    Verboven, Koenraad: Friendship among the Romans, in: Michael Peachin (Hg.): The Oxford handbook of social relations in the Roman world, Oxford: Oxford Univ. Press 2011, S. 404–420.


    _________________________________

    Musik Intro und Outro: Don't Feel (So Low) by Mid-Air Machine (Free Music Archive)(CC BY-SA)

    Más Menos
    42 m
  • #8 Latein studieren? Wie geht das eigentlich?
    May 1 2024

    In dieser Folge geht es nicht um einen lateinischen Text oder Autoren, sondern um das Studium der lateinischen Sprache. Dafür haben wir einen Gast eingeladen, der fundierte Einblicke in das Studium und alles, was dazugehört, geben kann. Wir sprechen unter anderem darüber, was uns dazu bewegt hat, Latein zu studieren, welche persönlichen Erkenntnisse wir aus dem Studium gewonnen haben, sowie darüber, welche Voraussetzungen man im Allgemeinen mitbringen muss und welche Vorteile das Lateinstudium bietet. Außerdem diskutieren wir, wie es nach dem Studium weitergeht. Wir hoffen, dass ihr viel Spaß mit der neuen Folge habt und vielleicht Lust bekommt, euch auch nach der Schulzeit weiterhin mit dieser faszinierendsten und langlebigsten Sprache zu beschäftigen.

    Wenn ihr danach noch Fragen habt und euch weiter informieren wollt, haben wir folgende Ansprechstationen für euch:

    Fachschaft Latein:
    Homepage: https://www.lili.uni-osnabrueck.de/fachbereich/studium_und_lehre/fachschaften7.html
    E-Mail: fslatinistik@uos.de
    Instagram: @fs_latinistikuos

    Fachstudienberatung der Latinistik (Frau Papenhausen):
    Homepage: https://www.lili.uni-osnabrueck.de/institut_fuer_romanistiklatinistik/latinistik/studium_und_lehre/fachstudienberatung.html
    E-Mail: rpapenha@uni-osnabrueck.de

    Oder ihr könnt euch natürlich gerne auch bei uns melden. Wie gewohnt unter:
    nichtamende@gmail.com

    oder auf Instagram

    @nochnichtamende

    Also ganz viel Spaß!!!

    _________________________________
    Musik Intro und Outro: Don't Feel (So Low) by Mid-Air Machine (Free Music Archive)(CC BY-SA)

    Más Menos
    42 m
  • #7 Irrfahrten, Kriege und eine zornige Göttin: Vergils Aeneis
    Apr 15 2024

    Das Gründungsepos Roms: Vergil lehnt sich an Homers Epen - die Ilias und die Odyssee - an und erzählt in seiner Aeneis von dem Helden, der aus dem zerstörten Troja flüchten, mit seinen Gefährten auf langen Irrfahrten leiden und schließlich die Mission erfüllen musste, eine neue Stadt in Italien zu gründen.

    In der heutigen Folge unterhalten wir uns über den Inhalt dieses fundamentalen Werkes und warum es beinahe nie veröffentlicht wurde.

    Textstellen:

    Verg. Aen. 1,1

    Arma uirumque cano, Troiae qui primus ab oris

    Italiam fato profugus Lauinaque uenit

    litora – multum ille et terris iactatus et alto

    ui superum, saeuae memorem Iunonis ob iram,

    multa quoque et bello passus, dum conderet urbem

    inferretque deos Latio; genus unde Latinum

    Albanique patres atque altae moenia Romae.

    Musa, mihi causas memora, quo numine laeso

    quidue dolens regina deum tot uoluere casus

    insignem pietate uirum, tot adire labores

    impulerit. tantaene animis caelestibus irae?

    Verg. Aen. 7,37

    Nunc age, qui reges, Erato, quae tempora rerum,

    quis Latio antiquo fuerit status, aduena classem

    cum primum Ausoniis exercitus appulit

    oris, expediam et primae reuocabo exordia pugnae.

    tu uatem, tu, diua, mone. dicam horrida bella,

    dicam acies actosque animis in funera reges

    Tyrrhenamque manum totamque sub arma coactam

    Hesperiam. maior rerum mihi nascitur ordo,

    maius opus moueo.

    _________________________________

    Musik Intro und Outro: Don't Feel (So Low) by Mid-Air Machine (Free Music Archive)(CC BY-SA)

    Más Menos
    29 m