Episodes

  • Το Θαύμα Zωντανά_Τι είναι η πατρίδα μας; 5/5

    Το Θαύμα Zωντανά_Τι είναι η πατρίδα μας; 5/5
    Jun 11 2023
    Ηχογράφηση της ζωντανής ραδιοφωνικής περφόρμανς της 6ης Ιουνίου 2023. Πέμπτη και τελευταία από μια σειρά από 5 με τίτλο "Τι είναι η πατρίδα μας; Μην είναι η ανάπτυξη; Μην είναι η ανασυγκρότηση; Μην είναι η σταθεροποίηση;" Υλικά που ακούστηκαν το Σάββατο 10 Ιουνίου 2023: Ηλίας Νικολακόπουλος αναφορά στο βιβλίο «Η καχεκτική δημοκρατία. Κόμματα και εκλογές, 1946-1967» (εκδόσεις Πατάκη).Είναι ένα βιβλίο ορόσημο καθώς μεθοδικά αποσαφηνίζει και τελικά επιβάλει τον όρο "καχεκτική" δημοκρατία. Είναι γεμάτο διαγράμματα, σημειώσεις και πίνακες οπότε αποθαρρύνει κάποτε αλλά ξεκαθαρίζει πόσο προβληματική ήταν η πολιτική κατάσταση στη χώρα και δεν επιτρέπει σχετικές ερμηνείες του τύπου "Ε, δεν έγινε και τίποτα!" «Τι κάνει ο άνθρωπος για να ζήσει» ταινία του 1970 σε σκηνοθεσία Γιώργου Παπακώστα. Ακούγεται η φωνή του Μίμη Φωτόπουλου στον ρόλο ενός τοκογλύφου, στον οποίο καταφεύγει ο Κώστας Χατζηχρήστος για να ανταλλάξει κάποια χρήματα σε ξένο νόμισμα. Απ' ότι φαίνεται ο παραλογισμός της σκηνής δεν απέχει από την καθημερινή εμπειρία των ανθρώπων της εποχής. Χρήστος Χατζηιωσήφ αναφορά στο άρθρο του «Η πολιτική οικονομία της Μεταπολεμικής Ελλάδας» που περιλαμβάνεται στον συλλογικό τόμο «Εισαγωγή στη Νεοελληνική Οικονομική Ιστορία (18ος-20ος Αιώνας)» (εκδόσεις Δάρδανος). Σε αυτό γίνεται λόγος για ένα ανέκδοτο για τον Ξενοφώντα Ζολώτα, που περιγράφει την απόλυτη αδράνειά του αναφορικά με τη λήψη μέτρων προκειμένου να διασωθεί η κατεστραμμένη ελληνική οικονομία την περίοδο μετά τον πόλεμο. «Η κάλπικη λίρα» απόσπασμα από την ταινία του 1955 σε σκηνοθεσία Γιώργου Τζαβέλλα. Κυριάκος Βαρβαρέσος αναφορά στο βιβλίο «Έκθεσις επί του οικονομικού προβλήματος της Ελλάδος» (εκδόσεις Σαββάλας), και πιο συγκεκριμένα στις θέσεις του για την επιβάρυνση της ελληνικής οικονομίας από τις στρατιωτικές δαπάνες που επέβαλλε η αμερικανική πολιτική. Επίσης, γίνεται αναφορά στην κεντρική άποψή της Έκθεσης Βαρβαρέσου ότι η μικρή και φτωχή Ελλάδα δεν μπορεί να αναπτύξει βιομηχανική παραγωγή και επομένως πρέπει να στραφεί σε άλλους τομείς όπως η οικοδομή. «Τα ντερβισόπαιδα» απόσπασμα από την ταινία του 1960 σε σκηνοθεσία Στέλιου Τατασόπουλου. Γιώργος Σταθάκης αναφορά στο βιβλίο «Το Δόγμα Τρούμαν και το Σχέδιο Μάρσαλ. Η ιστορία της αμερικανικής βοήθειας στην Ελλάδα» (εκδόσεις Βιβλιόραμα). Εδώ γίνεται λόγος για τη δήλωση που έκανε το 1949 ο υπεύθυνος για την εφαρμογή του Σχεδίου Μάρσαλ στην Ευρώπη, Paul Hoffman, προτείνοντας η Ελλάδα να εγκαταλείψει την προσδοκία της εκβιομηχάνισης και να στραφεί στην ανάπτυξη τομέων όπως ο τουρισμός. «Κιέρον» ταινία του 1968 σε σκηνοθεσία του Δήμου Θέου. Στο απόσπασμα ακούγεται μέρος της συνέντευξης τύπου ενός Αμερικανού τεχνοκράτη σε Έλληνες δημοσιογράφους. Νίκος Αλιβιζάτος αναφορά στο κείμενο με τίτλο «...
    Show more Show less
    1 hr and 20 mins
  • Το Θαύμα Zωντανά_Λαός και Κολωνάκι 4/5

    Το Θαύμα Zωντανά_Λαός και Κολωνάκι 4/5
    Jun 9 2023
    Ηχογράφηση της ζωντανής μετάδοσης της ραδιοφωνικής περφόρμανς της 9ης Ιουνίου 2023. Είναι η τέταρτη από μια σειρά από 5 με τίτλο "Λαός και Κολωνάκι. Υπάρχει λαός; Υπάρχει Κολωνάκι; Όλοι το ίδιο είμαστε;"Απόδοση υλικών που ακούστηκαν την Παρασκευή 9 Ιουνίου 2023: «Κολωνάκι διαγωγή μηδέν» ταινία του 1967 σε σκηνοθεσία του Στέλιου Ζωγραφάκη. Στο απόσπασμα ακούγεται ο χασάπης Διαμαντής Καρανάμπασης (Μίμης Φωτόπουλος), που ετοιμάζεται να αγοράσει ένα ρετιρέ σε μία πολυκατοικία του Κολωνακίου, να αντιμετωπίζει τη σνομπ συμπεριφορά κάποιων ενοίκων της που δεν τον θεωρούν ισάξιό τους. «Λαός και Κολωνάκι» ταινία του 1959 σε σκηνοθεσία του Γιάννη Δαλιανίδη. Στο απόσπασμα ακούγεται ο Κώστας Χατζηχρήστος, ιδιοκτήτης γαλακτοπωλείου, που είναι τρελά ερωτευμένος με μία Κολωνακιώτισσα (Ρίκα Διαλυνά). Εκείνη τον αντιμετωπίζει σαν παρακατιανό, μέχρι τη στιγμή που εκείνος θα κερδίσει ένα μεγάλο ποσό στο προ-πο και θα γίνει πλούσιος. «Χωρίσαμε ένα δειλινό» τραγούδι του 1947 του Βασίλη Τσιτσάνη. Αντιγόνη Λυμπεράκη ακούγεται απόσπασμα τοποθέτησής της στην τηλεοπτική εκπομπή “Κοινωνία ώρα Mega” (2015, MEGA). Γιώργος Σεφέρης διαβάστηκε απόσπασμα από το βιβλίο «Μέρες Δ'» (εκδόσεις Ίκαρος). Ο Σεφέρης βρίσκεται στην Κρήτη μετά την κατάληψη της Αθήνας από τους Γερμανούς το 1941 και περιγράφει πώς οι άρχουσες κοινωνικές τάξεις της Ελλάδας εγκατέλειψαν τον τόπο ακυβέρνητο και τον λαό αβοήθητο εκείνες τις κρίσιμες μέρες. Μαρία Καραβία απόσπασμα συνέντευξης από το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ με τίτλο «Γιάννης Τσαρούχης. Ένας στοχαστής της ελληνικότητας» σε σκηνοθεσία Κώστα Κατσαρόπουλου (1992, ΕΡΤ). Αναφέρεται στη γοητεία που ασκούσαν στον Γιάννη Τσαρούχη οι Καστελλοριζιές που έβλεπε συχνά στο τρένο με τις παραδοσιακές τους στολές, καθώς και στον κίνδυνο που διέβλεπε ο Τσαρούχης από την έλευση μίας νέας φραγκοκρατίας στην Ελλάδα. «All You Are Going To Want To Do Is Get Back There», «Moments Of Sufficient Lucidity» δύο συνθέσεις του μουσικού The Caretaker από το άλμπουμ του «An Empty Bliss Beyond This World» που κυκλοφόρησε το 2011. Άξελ Σωτήρης Βαλντέν διαβάστηκε απόσπασμα από το βιβλίο «Από τη Λαπωνία στην Ακρόπολη. Η ευρωπαϊκή διαδρομή ενός Σουηδού στον 20ο αιώνα»(εκδόσεις Πόλις). Σε αυτό περιγράφεται πώς έβλεπε το Κολωνάκι και τους κατοίκους του ένας Σουηδός που βρέθηκε στην κατοχική Ελλάδα από το 1942 ως μέλος της αποστολής του Ερυθρού Σταυρού. Λητώ Κατακουζηνού διαβάστηκε απόσπασμα από το βιβλίο «Άγγελος Κατακουζηνός, ο βαλής μου» (εκδόσεις Μικρή Άρκτος). Η συγγραφέας μας μεταφέρει στο Κολωνάκι της 4ης Μαΐου 1944, τρεις μέρες μετά την εκτέλεση των 200 στην Καισαριανή, και περιγράφει τις αντιδράσεις κάποιων αστών όταν είδαν εκείνη και τον άνδρα της μαυροντυμένους. Γιώργος Θεοτοκάς διαβάστηκε απόσπασμα από το βιβλίο «Τετράδια ημερολογίου: 1939-1953» (εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας), και ...
    Show more Show less
    1 hr and 24 mins
  • Το Θαύμα Zωντανά_Κι ο Αμερικάνος; 3/5

    Το Θαύμα Zωντανά_Κι ο Αμερικάνος; 3/5
    Jun 9 2023
    Ηχογράφηση της ζωντανής μετάδοσης της ραδιοφωνικής περφόρμανς της 8ης Ιουνίου 2023. Είναι η τρίτη από μια σειρά από 5 με τίτλο "Κι ο Αμερικάνος; Αλλάζοντας τον άλλο αλλάζεις κι εσύ."Απόδοση υλικών που ακούστηκαν την Πέμπτη 8 Ιουνίου 2023: «Το καουμπόικο» τραγούδι της δεκαετίας του ’50 του συγκροτήματος Τρίο Κιτάρα, σε μουσική Γιώργου Μουζάκη και Γιώργου Ασημακόπουλου και στίχους Βασίλη Σπυρόπουλου και Πάνου Παπαδούκα. Paul A. Porter «Ζητείται: ένα θαύμα για την Ελλάδα. Ημερολόγιο ενός προεδρικού απεσταλμένου, 20 Ιανουαρίου - 27 Φεβρουαρίου 1947» (Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις). Ακούστηκε απόσπασμα από το κεφάλαιο με τίτλο «AMFOGE: Εγχειρίδιο περί Ελλάδας». «Όχι,.. κύριε Τζόνσον» ταινία του 1965 σε σκηνοθεσία του Γρηγόρη Γρηγορίου. Στο απόσπασμα ακούγεται η πρόεδρος μιας αμερικανικής εταιρείας παραγωγής ντοματοχυμού (Δέσπω Διαμαντίδου) να παρουσιάζει στους συνεργάτες της το πλάνο εξαγωγής κονσερβών ντομάτας στην Ελλάδα και στη Μέση Ανατολή. «Θου-Βου φαλακρός πράκτωρ, Επιχείρησις: Γης Μαδιαμ» ταινία του 1969 σε σκηνοθεσία του Θανάση Βέγγου. Στο απόσπασμα ο Θου-Βου σε μία άσκηση μυστικής παρακολούθησης συνομιλιών εχθρικών δυνάμεων αναφέρεται σε αυτές ως “φανταστικός εχθρός”, κάνοντας ένα έμμεσο σχόλιο για τον παραλογισμό του ψυχροπολεμικού κλίματος εκείνης της εποχής. «Οι κυρίες της αυλής» ταινία του 1966 σε σκηνοθεσία του Ντίνου Δημόπουλου. Στο απόσπασμα ο φτωχός ζωγράφος Πίπης (Ντίνος Ηλιόπουλος) ετοιμάζεται να ζωγραφίσει στον τοίχο μιας ταβέρνας το Άγαλμα της Ελευθερίας και ρωτά τον Ελληνοαμερικανό ιδιοκτήτη της τι χαρακτηριστικά θέλει να έχει αυτή η Ελευθερία. Henry A. Wallace διαβάστηκαν αποσπάσματα από τη ραδιοφωνική ομιλία του πρώην Αντιπροέδρου των ΗΠΑ επί Roosevelt, Henry Wallace, που πραγματοποιήθηκε στις 13.03.1947, μία μέρα μετά την εξαγγελία του Δόγματος Τρούμαν. Το κείμενο της ομιλίας υπάρχει εδώ: https://teachingamericanhistory.org/document/speech-on-the-truman-doctrine/ Eric Hobsbawm αναφορά στο βιβλίο «Η εποχή των άκρων. Ο σύντομος εικοστός αιώνας 1914-1991»(εκδόσεις Θεμέλιο), και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο με τίτλο «Ο Ψυχρός Πόλεμος». George F. Kennan αναφορά στο απόρρητο εσωτερικό σημείωμα που έγραψε ο “πατέρας” της πολιτικής του Ψυχρού Πολέμου στις 24.02.1948 με τίτλο “Policy Planning Study 23 (PPS23), Foreign Relations of theUnited States (FRUS)”. Στρατής Μυριβήλης διαβάστηκαν αποσπάσματα από την ομιλία του στην Καλαμάτα τον Νοέμβριο του 1948 με θέμα: «Ο κομμουνισμός και το παιδομάζωμα». Πρόκειται για κείμενο με άκρως αντικομμουνιστικό περιεχόμενο. James A. Van Fleet αναφορά στην ομιλία του Αμερικανού στρατηγού του ελληνικού εμφυλίου πολέμου με τίτλο “How We Won In Greece. Αn Address by James A. Van Fleet”, που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin στις 11.04.1967. Γίνεται επίσης αναφορά σε ένα άλλο σχόλιο που έκανε ο Αμερικανός στρατηγός (από το βιβλίο του Λώρενς Ουίτνερ/Lawrence Wittner "Η Αμερικάνικη Παρέμβαση στην Ελλάδα. ...
    Show more Show less
    1 hr and 28 mins
  • Το Θαύμα Zωντανά_Πίσω στην εποχή του Πόρτερ 2/5

    Το Θαύμα Zωντανά_Πίσω στην εποχή του Πόρτερ 2/5
    Jun 8 2023
    Ηχογράφηση της ζωντανής μετάδοσης της ραδιοφωνικής περφόρμανς της 7ης Ιουνίου 2023. Είναι η δεύτερη από μια σειρά από 5 με τίτλο "Πίσω στην εποχή του Πόρτερ. Τι είπε τελικά αυτός ο άνθρωπος;"Απόδοση υλικών που ακούστηκαν την Τετάρτη 7 Ιουνίου 2023: Paul A. Porter «Ζητείται: ένα θαύμα για την Ελλάδα. Ημερολόγιο ενός προεδρικού απεσταλμένου, 20 Ιανουαρίου - 27 Φεβρουαρίου 1947» (Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις). Όλο το επεισόδιο χτίζεται πάνω σε ένα άρθρο του Αμερικανού διπλωμάτη μαζί με κάποιες καταγραφές από το ημερολόγιο που διατηρούσε κατά τη διάρκεια παραμονής του στην Ελλάδα. «Νύχτωσε χωρίς Φεγγάρι» τραγούδι του 1947 του Απόστολου Καλδάρα που γράφτηκε με αφορμή τις συλλήψεις αριστερών στη Θεσσαλονίκη τα πρώτα χρόνια του Εμφυλίου. Ο συνθέτης το εμπνεύστηκε κοιτάζοντας μία μέρα τις φυλακές του Γεντί Κουλέ. «Το Λούνα Παρκ» εμβληματική σειρά που προβαλλόταν στην ΕΡΤ από το 1974 έως το 1981 σε σκηνοθεσία του Γιάννη Δαλιανίδη. Στο απόσπασμα ακούγεται ο θρυλικός κυρ-Γιώργης (Διονύσης Παπαγιαννόπουλος) πολύ θυμωμένος με όλους και με όλα. Αυτός ο θυμός μοιάζει να έχει λιγότερο ψυχολογικά και περισσότερο κοινωνικά αίτια. «Υπάρχει και φιλότιμο» ταινία του 1965 σε σκηνοθεσία του Αλέκου Σακελλάριου. Στο απόσπασμα ακούγεται ο Υπουργός Ανασυγκρότησης Μαυρογιαλούρος (Λάμπρος Κωνσταντάρας) να μιλά με τον κομματάρχη του Γκρούεζα (Διονύση Παπαγιαννόπουλο). Από την κουβέντα τους προκύπτουν ενδιαφέροντα και διαχρονικά συμπεράσματα για τα πολιτικά ήθη της Ελλάδας. «Μια ζωή την έχουμε» ταινία του 1958 σε σκηνοθεσία του Γιώργου Τζαβέλλα. Στο απόσπασμα ακούγεται ένας Διευθυντής Τράπεζας (Χρήστος Τσαγανέας) να μιλά απαξιωτικά στον υπάλληλό του (Δημήτρη Χορν) γιατί κάπνιζε εν ώρα εργασίας, ανάβοντας την ίδια στιγμή πούρο. «Η φτώχια θέλει καλοπέραση» τραγούδι του Γιάννη Βέλλα από την ομώνυμη ταινία του 1958, σε στίχους του Χρήστου Κολοκοτρώνη. Σε αυτό γίνεται αναφορά στον Νιάρχο και τον Ωνάση, που φαίνεται πως λειτουργούν ήδη από εκείνη την εποχή σαν συμβολικά ισοδύναμα πολύ μεγάλου πλούτου και δύναμης. «Όχι,.. κύριε Τζόνσον» ταινία του 1965 σε σκηνοθεσία του Γρηγόρη Γρηγορίου. Στο απόσπασμα ακούγεται ο ταξιτζής, Νίκος Ρίζος, να λέει σε έναν αντιπρόσωπο αμερικάνικης εταιρείας στην Ελλάδα πώς τα λεφτά της αμερικάνικης βοήθειας έγιναν όπλα. «Όσοι έχουνε πολλά λεφτά» τραγούδι του 1936 του Μάρκου Βαμβακάρη που ειρωνεύεται τους πλούσιους. «Το χρήμα» τραγούδι άγνωστης χρονολογίας του Αττίκ που περιλαμβάνεται στο άλμπουμ «Η Δανάη Τραγουδάει Αττίκ» του 1964. Οι στίχοι αναφέρονται στα δεινά που μπορεί να προκαλέσει η επιθυμία πλουτισμού. Τέλος, ακούστηκαν αποσπάσματα από προσωπικές ηχογραφήσεις και κείμενα.
    Show more Show less
    1 hr
  • Το Θαύμα Zωντανά_Που το πάμε; 1/5

    Το Θαύμα Zωντανά_Που το πάμε; 1/5
    Jun 7 2023

    Ηχογράφηση της ζωντανής μετάδοσης της ραδιοφωνικής περφόρμανς της 6ης Ιουνίου 2023.
    Είναι η πρώτη από μια σειρά από 5 με τίτλο "Που το πάμε; Για ποιο πράγμα μιλάμε;".

    Απόδοση υλικών που ακούστηκαν την Τρίτη 6 Ιουνίου 2023:

    Γιώργος Σαρηγιάννης αναφορά στο βιβλίο «Αθήνα 1830-2000: εξέλιξη, πολεοδομία, μεταφορές» (εκδόσεις Συμμετρία) και την ανάγλυφη περιγραφή της “ανάμειξης” των Αμερικανών στην διακυβέρνηση της χώρας.

    «Έλα στο θείο» ταινία του 1950 σε σκηνοθεσία του Νίκου Τσιφόρου. Ακούγεται η φωνή του Μίμη Φωτόπουλου σε ένα εύγλωττο απόσπασμα που αφορά την τοκογλυφία.

    «Η φτώχεια θέλει καλοπέραση» ταινία του 1958 σε σκηνοθεσία του Ορέστη Λάσκου. Στο απόσπασμα ο κ. Νικολάκης (Νίκος Σταυρίδης) τρώει μια φέτα ψωμί με βούτυρο και μέλι.

    Οδυσσέας Ελύτης απόσπασμα από συνέντευξη που κυκλοφορεί ευρέως στο διαδίκτυο στο οποίο ο ποιητής εξηγεί πώς έγραψε το «Άξιον Εστί».

    Γιώργος Χατζόπουλος από το ντοκιμαντέρ «Τα δικά μας 60’s - Μέρος Πρώτο: Μια χώρα που θέλει να ζήσει» (2007, Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα, ΕΡΤ). Ακούγεται απόσπασμα που αναφέρεται στις αυτοκτονίες που γίνονταν εκείνα τα χρόνια από τον βράχο της Ακρόπολης.

    Paul A. Porter «Ζητείται: ένα θαύμα για την Ελλάδα. Ημερολόγιο ενός προεδρικού απεσταλμένου, 20 Ιανουαρίου - 27 Φεβρουαρίου 1947» (Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις).

    Πρόκειται για το βιβλίο που έδωσε το έναυσμα για όλο το εγχείρημα.

    Μιχάλης Ψαλιδόπουλος αναφορά στο βιβλίο «Τα δάνεια της Ελλάδας. 200 χρόνια ανάπτυξης και κρίσεων» (εκδόσεις Παπαδόπουλος).

    «Ο λουστράκος» ταινία του 1962 σε σκηνοθεσία της Μαρίας Πλυτά. Ακούγεται το απόσπασμα με τον μικρό λουστράκο που κλαίει και λερώνει τα παπούτσια που γυαλίζει, γεγονός που κάνει τον πελάτη να "ξυπνήσει".

    «Η Μαργαρίτα η Μαργαρώ» τραγούδι του 1959 από τα πλέον χαρακτηριστικά του Μίκη Θεοδωράκη, τραγούδι ερωτικό χωρίς πολιτικό περιεχόμενο. Λέγεται πως το έγραψε για την κόρη του Μαργαρίτα αν και οι στίχοι δεν βγάζουν νόημα αν το πάρουμε απολύτως κυριολεκτικά.

    Τέλος, ακούστηκαν αποσπάσματα από προσωπικές ηχογραφήσεις και κείμενα.
    Show more Show less
    1 hr and 1 min