In America houden inwoner zélf de voorzieningen in stand

Verschaling op het platteland zien we overal om ons heen. Het verdwijnen van voorzieningen heeft weer een negatief effect op de gemeenschapszin en bereidheid om initiatieven te ontplooien in een dorp. Een onomkeerbaar domino-effect?

In deze aflevering bezoeken we America. Toen de huisarts dreigde te verdwijnen gebeurde eigenlijk het tegenovergestelde. Bewoners kwamen in actie. Zij zetten samen t’ Laefhoês neer, waar zowel de huisarts maar ook andere voorzieningen als een openbare woonkamer, ruilbieb, keuken en tuin voor iedereen in het dorp in stand blijven. Maar daar stopt het niet… ze krijgen de smaak te pakken en richten een vitaliteitscoöperatie America Left op.

Bettina Bok (hoogleraar Inclusieve Plattelandsontwikkeling en Leefbaarheid) duidt de negatieve effecten van verschraling.

Laat je verrassen door wat er gebeurt als de inwoners zelf verantwoordelijkheid nemen voor de leefbaarheid van hun eigen dorp.

Onderzoek laat zien dat groepen aan de onderkant van onze samenleving duidelijk minder kansen hebben in de samenleving, én minder vertrouwen in elkaar en in de overheid.

In deze aflevering gaan we naar Rotterdam-West, een gebied dat veel van de verkeerde lijstjes aanvoert. Hoge werkloosheid, veel mensen met schulden, eenzaamheid, mentale problematiek. Maar… óók levendige wijk met enorm veel maatschappelijk initiatief.

Dennis Lohuis, één van de oprichters van het inwonersinitiatief Zorgvrijstaat, vertelt hoe zij zorg toegankelijk maken voor mensen met een lage sociaal-economische positie: van aanschuifmaaltijden tot schuldhulpverlening en GGZ.

“Ga eens twee maanden van een pakketje van de voedselbank leven. Is het goed voor mij? Voel ik me vernederd? Is het voldoende geweest? En als het antwoord nee is, pak dan dat hele systeem aan.” Aldus Tim ’s Jongers die pleit voor een toegankelijke overheid voor mensen die het meest onder druk staan.

Laat je prikkelen. Het probleem ligt bij de mensen die regelingen opstellen, niet bij de mensen die ze niet begrijpen. Hoe overbruggen we deze kloof en slaan we de brug?

Relevante links:

• Artikel Binnenlands Bestuur: Rotterdams burgerinitiatief bokst dingen voor elkaar (https://www.binnenlandsbestuur.nl/sociaal/rotterdams-burgerinitiatief-bokst-dingen-voor-elkaar)
• Tim ’s Jongers boek: Armoede uitgelegd aan mensen met geld (https://decorrespondent.nl/timsjongers)

Er komen steeds meer ouderen. Dat kun je zien als een probleem – “Hoe moeten we voor al die ouderen gaan zorgen?” – of als iets positiefs – “Mooi dat we zo oud kunnen worden”.

In deze aflevering gaan we langs bij de Wulverhorst die, onder leiding van bestuurder Joyce Jacobs, een omslag maakt van een traditioneel verpleeghuis naar een drijvende kracht voor de hele Oudewaterse samenleving. We verkennen met prof dr. Rudi Westendorp welke cultuurverandering hiervoor nodig is en waarom wij als mensen daar eigenlijk niet voor geprogrammeerd zijn.

Laat je verrassen door een totaal nieuwe kijk op ouderenzorg waarbij een zorgorganisatie midden in de samenleving staat en samen met de inwoners naar oplossingen zoekt.

Relevante links:

• Whitepaper ‘Het andere verhaal over onze ouder wordende samenleving’ (https://reablenederland.nl/het-andere-verhaal-over-onze-ouder-wordende-samenleving/)

Een tekort aan geschikte woningen voor ouderen, geen doorstroming… Dat is een woningmarkt die helemaal op slot zit. Dit betekent vaak dat ouderen met een zorgvraag een dorp en de gemeenschap moeten verlaten.

In deze aflevering gaan we langs in Vledder, waar inwoners zélf dit probleem hebben opgelost. Ondanks tegenwerking van systeempartijen, bouwden en financierden zij het woon(zorg)complex De Borgstee met hulp van bijna iedereen uit het dorp. Dit krachtige burgerinitiatief neemt verantwoordelijkheid voor haar gemeenschap: “Ons doel is dat ook onder omstandigheden waarin je te maken krijg met beperkingen, je in het dorp goed verzorgt blijft en deel blijft uitmaken van de gemeenschap en haar (sociale) activiteiten”. Verder spreken we Yvonne Witter van ZorgSaamWonen over de uitdagingen waar we voor staan op het gebied van de woningmarkt voor ouderen.

Laat je inspireren door de kracht van dit dorp, die door gebruik te maken van alle kennis en kunde in de gemeenschap, waarmaakt wat instanties niet konden.

Relevante links:

• Publicatie: ‘De Borgstee, het resultaat van een burgerinitiatief’ (http://www.deborgsteevledder.nl/het-ontstaan-van-de-borgstee/)