In het derde deel over Internationale solidariteit vanuit Nederland met Latijns Amerika en het Caribisch gebied gaan we verder in op Midden Amerika, met name Nicaragua en El Salvador.

De ‘democratische revolutie’ in Chili van Allende werd door Pinochet en Kissinger met terreur gestopt, en het hele continent kwam onder militaire dictatuur te staan. In Midden-Amerika ontstond in Nicaragua, El Salvador en Guatemala een breed verzet vanuit de bevolking, die zich al snel gewapend ging verzetten. Langzaam maar zeker ontstonden er bloedige burgeroorlogen. Maar in het geval van Nicaragua lukte het de guerilla-beweging om de dictatuur te verjagen.

Voor het eerst sinds Cuba in 1958, waarmee we deze serie begonnen, lukte het om in een land een revolutie te doen slagen. Daarmee begon de periode van de linkse opbouw van een straatarm land. Ook in Nederland leidde dat tot omvangrijke solidariteitscampagnes, en het was het hoogtepunt van de stedenbanden, waarvan sommige nog steeds bestaan.

Maar in de VS kwam Reagan aan de macht en die zag de Sandinisten liefst zo snel mogelijk verslagen en hielp de rechtse oppositie om contra-legers te vormen die in Nicaragua terreur begonnen te zaaien en de wederopbouw weer sloopten.

In El Salvador en Guatemala ondertussen, ontvouwde zich een regelrechte burgeroorlog, waarbij de linkse verzetsbewegingen delen ‘bevrijd gebied’ konden instellen. Maar ook daar was de terreur groot. Ook vier Nederlandse journalisten werden door het Salvadoraanse leger gedood, hetgeen een golf van protest in Nederland op gang bracht. Een moordpartij onder de leiding van de grootste verzetsorganisatie, die in Nicaragua zat, zorgde voor een grote crisis binnen zowel de verzetsbeweging als de solidariteitsbeweging in het buitenland. Maar de oorlog ging door, en dus ook steuncampagnes uit het buitenland. In Nederland bestonden comités die veel geld inzamelden, onder andere voor wapens. Maar de steun was na de moord op de journalisten breed: de Vara en de Novib deden mee...

In de jaren 1990 kwamen er vredesakkoorden die in Guatemala en El Salvador een einde aan de burgeroorlogen maakte. In El Salvador werd het verzet (FMLN) een partij die na een tijdje zelfs de verkiezingen won en dus aan de macht kwam.

In Nicaragua verloren de Sandinisten in 1990 de verkiezingen en moesten hun revolutie dus voorlopig vergeten. Maar onder aanvoering van Daniel Ortega werd later de macht weer terugveroverd, nadat hij een karikatuur van de Sandinistische partij had gemaakt. Toen in 2019 een golf protesten tegen zijn bewind in het land uitbrak, reageerde hij met zware repressie en zette onder andere al zijn oude strijdmakkers achter de tralies...

Links

• When Gustavo Petro was a guerrilla - Colombia en de M19-verzetsorganisatie
• Tupamaros - Wikipedia - Uruguay: Tupamaros
• 'Ay nicaragua nicaragüita', linkse verdeeldheid over Sandinisme - DeWereldMorgen.beDeWereldMorgen.be - Walter Lotens over 40 jaar Sandinisme
• Madurodams Witte Huis beschadigd - NRC - Witte Huis gepunkt in Madurodam
• 21 jaar vredesakkoorden in El Salvador - MO* - MO* over de vredesakkoorden in El Salvador
• KoenWessing_11 - Flashbak - De foto's van Koen Wessing
• ‘El Salvador...