Showing titles in History

In deze podcast nemen de zelfverklaarde retrologen Ties en Teun je mee in de wondere wereld van de jaren 80 en 90. We gaan op zoek naar mooie en onbekende verhalen over culturele verschijningen uit jouw jeugd.

Onder het de naam Wat Bernheze beweegt maken we een reeks podcast met zowel lokale als landelijke gasten over thema’s die spelen in Bernheze.

Een revolutionaire kijk op de geschiedenis van klimaatverandering door Peter Frankopan. Wanneer we het over de wereldgeschiedenis hebben, denken we doorgaans niet meteen aan de zwaarste overstromingen, de hardnekkigste droogteperiodes of de veranderende ecosystemen. Maar in de lange geschiedenis van onze planeet is geen element zo allesbepalend geweest als de natuur. Vulkaanuitbarstingen, aardverschuivingen, klimaatveranderingen en andere transformaties hebben een cruciale rol gespeeld in het verloop van de geschiedenis – en zullen ook in de toekomst allesbepalend zijn.

Nieuw seizoen in 2024! Dit is een serie over de verrassende herkomst van doodgewone woorden. In seizoen 2 (2021) bespreken we in zo'n 10 minuten de herkomst van verschillende woorden die je kunt tegenkomen in alledaagse situaties, zoals in de kroeg, in je kledingkast of in bekende uitdrukkingen. Want heeft ‘bockbier’ misschien iets met geiten te maken, hoe komt de ‘smoking’ aan zijn naam en wie is precies de ‘sjaak’? In seizoen 1 (2020) bespreken we per aflevering de herkomst van een enkel woord in een paar minuten. Presentatie: Laura van Eerten, Caspar Stalenhoef en Frieda ...

"Soldaat van Oranje" is een van de beroemdste boeken over de Tweede Wereldoorlog. Erik Hazelhoff Roelfzema (1917-2007) beschrijft hierin zijn persoonlijke belevenissen tijdens de bezetting en ten tijde van de bevrijding. "De Soldaat van Oranje" vertelt hoe hij als jongeman in 1941 de oversteek naar Engeland waagt, in Londen in allerlei intriges verwikkeld raakt, kennismaakt met de geheime diensten, nachtelijke landingen uitvoert in Scheveningen en als RAF-piloot meedoet aan een luchtaanval op Berlijn.

Drie jonge vrouwen in het gewapende verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog – Desnoods met wapens vertelt hun uitzonderlijke verhaal. Vrijwel iedereen kent verzetsicoon Hannie Schaft, maar niet veel mensen weten dat ze intensief samenwerkte met twee zussen: Truus en Freddie Oversteegen. Desnoods met wapens is het verhaal van deze drie vrouwen, die tijdens de Tweede Wereldoorlog de wapens opnamen tegen de nazi's – zeer uitzonderlijk voor vrouwen in die tijd. Ze waren piepjong: Hannie was negentien en de zussen waren zestien en veertien toen ze actief werden in het verzet.

De geheimen van de grootste genie uit de geschiedenis. Leonardo da Vinci wordt gezien als het meest creatieve genie ooit. Naast zijn wereldberoemde werk als schilder was hij ook uitvinder, schrijver, architect, beeldhouwer, componist, anatomist, filosoof, natuurkundige, scheikundige en ingenieur. Op basis van duizenden pagina's van Da Vinci's aantekenboeken en nieuwe ontdekkingen over zijn leven en werk vertelt Isaacson een prachtig verhaal over hoe Da Vinci's kunst verweven is met de wetenschap.

In zijn hoorcollege neemt Herman Beliën ons op geheel eigen wijze mee door de geschiedenis van het ontstaan van Nederland als eenheidsstaat. In twaalf hoofdstukken maakt hij korte metten met bestaande opvattingen over onze 'tolerantie', de mythen rond de onafhankelijkheidsstrijd tijdens de Tachtigjarige Oorlog en de historische invloed van Nederland in Europa en de rest van de wereld. Een uiterst scherpe en onderhoudende terugblik op de staat- en natievorming van de Nederlanden door de eeuwen heen.

De Nederlandse identiteit bestaat volgens sommige mensen niet. Maar Nederland kent wel degelijk collectieve eigenaardigheden die lange tradities hebben en niet zomaar uit de lucht zijn komen vallen. De afkeer van nationalisme en volkshelden, het botte en directe optreden, het gelijkwaardigheidsdenken, de Oranje- en carnavalsgekte, het zuinige en het polderen zijn maar enkele voorbeelden.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog planden krijgsgevangen gemaakte geallieerde officieren een reeks gedurfde ontsnappingen uit kamp Colditz, een grimmig gotisch kasteel dat in nazi-Duitsland als gevangenis werd gebruikt. Colditz gold destijds als behoorlijk escape-proof: het was een vesting met dikke kasteelmuren, een gesloten binnenplaats, gelegen op een rots, met meer bewakers dan gevangenen en de politie en de bevolking van de dorpen eromheen waren alert op ontsnappers. Kortom: je kon er niet makkelijk weg.

Meesterverteller Fik Meijer behandelt in deze lezing de geschiedenis van de Grieken en Romeinen aan de hand van enkele concrete probleemstellingen. Wat waren de oorzaken en gevolgen van de Griekse expansie? Waarom was juist de 'democratische' volksvergadering in het oude Athene zo imperialistisch. En hoe kan het dat de Romeinen zo machtig waren, terwijl hun oorlogsverklaringen altijd van een defensieve overweging uit ging? Meijer geeft in deze lezing meer dan een historische uiteenzetting van de Grieken en Romeinen. Hij weet een levendig beeld te schetsen van het leven in de klassieke oudheid.

De aanslagen zoals in Parijs en Brussel zijn voor velen onbegrijpelijk. Wat kan mensen ertoe drijven om zichzelf en vele onschuldige omstaanders de dood in te jagen? Wat kan verklaren dat men bereid is om een dergelijk offer te brengen? Het ligt voor de hand dat de verklaring deels wordt gezocht in religie, niet in het minst omdat de daders zelf godsdienstige motieven inroepen. Voor vele gelovigen is dit een ongemakkelijke vaststelling. Door een selectieve lezing van hun heilige teksten zijn ze er immers van overtuigd dat hun God synoniem staat voor vrede en liefde. Zij draaien bovenstaande vraag dan ook om: Waarom in Gods naam?

De Verenigde Oost-Indische Compagnie (1602-1799) was de allereerste multinational ter wereld en één van de meest succesvolle handelsbedrijven ooit. De vloot van de V. O. C. groeide uit tot meer dan 1700 schepen. Scheepsladingen vol specerijen, zijde, thee en porselein bereikten Nederland vanuit Azië. Door deze bloeiende handel ontstond in de Nederlanden een periode van ongekende welvaart, de zogenaamde Gouden Eeuw.

Sinds de snelle opkomst van Pim Fortuin in 2002 is de Nederlandse politiek veranderd. De politieke partijen lijken zich inmiddels te hebben hervonden. Niet door zich tegen het populisme te keren, maar eerder door het te erkennen. Wat is populisme? En is het echt zo nieuw of is het onlosmakelijk deel van de democratie?

Het moderne China roept in het Westen veel vragen op. Nooit eerder is de economie van China namelijk zo verstrengeld geweest met die van de rest van de wereld. Moeten we het land zien als een bedreiging of als een kans? Vertaalt de economische macht zich onvermijdelijk in politieke en militaire macht? Wordt China het nieuwe wereldrijk?

Abraham Kuyper (1837-1920) was zonder twijfel één van de merkwaardigste figuren van de Nederlandse geschiedenis. Kuyper richtte zijn eigen dagblad, partij, universiteit en kerk op, de instrumenten waarmee hij de strijd aanbond tegen ‘de revolutie’, tegen liberalisme, socialisme, evolutieleer, Tachtigerpoëzie, Multatuli, enzovoorts. Terwijl hij voor zijn gereformeerde achterban een nieuwe Mozes leek, was hij voor menig ander een dagelijkse steen des aanstoots. Maar wat men ook van hem vond, feit is dat de invloed van deze ‘geroepene’ op de Nederlandse samenleving aanzienlijk was.

De jaren van de Nederlandse Opstand (1566-1648) waren één van de belangrijkste periode in de Nederlandse Geschiedenis. Zonder die opstand zou de staat Nederland er immers nooit gekomen zijn. De Opstand en de tachtig oorlogsjaren die er op volgden laten zich lezen als een spannend verhaal: met echte helden en schurken, vol onbedoelde wendingen en met onverwachte uitkomsten. Ook na bijna 450 jaar geschiedschrijving blijven er belangrijke vragen. Waarom was de uitkomst zo onverwacht? Waarom vielen de Nederlanden uit elkaar? En waarom duurde het conflict zo lang?

Een bruisende geschiedenis van het Amsterdamse straatleven in de zeventiende en achttiende eeuw. Na alle boeken over belangrijke bestuurders krijgen nu eindelijk ook de gewone Amsterdammers uit die tijd een gezicht. Het Amsterdamse centrum staat vol monumenten. Maar al die stenen herinneringen aan een rijk verleden zeggen weinig over hoe de zeventiende- en achttiende-eeuwse Amsterdammers de openbare ruimte gebruikten. Wie kwam je tegen in de straten van het oude Amsterdam? Wat zag je, hoorde je en maakte je mee als je je door de stadspoorten naar binnen begaf?

In de afgelopen 500 jaar is met schokken en stoten de basis gelegd voor de wereldeconomie zoals we die nu kennen. Tegenwoordig zijn alle landen van de wereld in meer of mindere mate economisch en politiek met elkaar verbonden. Tot het begin van de twintigste eeuw heeft de Europese expansie overzee binnen dit globaliseringsproces een hoofdrol vervuld.

Vanuit het tuinhuis van zijn uitgeverij Atlas Contact komt Adriaan van Dis met zijn eigen podcast. In Van Dis Ongefilterd praat hij over alles wat hem bezighoudt met Simon Dikker Hupkes, bekend van de Wie is-podcastreeks en als redacteur bij de uitgeverij. Verschijnt elke twee weken op zaterdag. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.